2.1.2 Исполлины, голиафы - Сыны Божьи
Быт.6,1.2.[4],, 14,5,, 19,36.38 Чис.13,33 Втор.2,19-21,, 3,11 Иис.11,22,, 1цар.17,4,, 21,9.10,, 2цар.21,16-22,, 1Пар.11,23,, 20,4-8 Иов.1,6,, 2,1 (в книге Иова сыны Божии - это Ангелы) Пс. 151,7 (апокриф) Ам. 2,9
Когда люди начали умножаться на земле и родились у них дочери,
2 тогда сыны Божии увидели дочерей человеческих, что они красивы, и брали их себе в жены, какую кто избрал. (Быт.6,1.2)
В то время были на земле исполины, особенно же с того времени, как сыны Божии стали входить к дочерям человеческим, и они стали рождать им: это сильные, издревле славные люди. (Быт.6,4).
В четырнадцатом году пришел Кедорлаомер и цари, которые с ним, и поразили Рефаимов в Аштероф-Карнаиме, Зузимов в Гаме, Эмимов в Шаве-Кириафаиме, (Быт. 14,5).
И сделались обе дочери Лотовы беременными от отца своего,
38 И младшая также родила сына, и нарекла ему имя: Бен-Амми. Он отец Аммонитян доныне. (Быт.19,36,38)
И распускали худую молву о земле, которую они осматривали, между сынами Израилевыми, говоря: земля, которую проходили мы для осмотра, есть земля, поедающая живущих на ней, и весь народ, который видели мы среди ее, люди великорослые; (Чис.13,33).
и приблизился к Аммонитянам; не вступай с ними во вражду, и не начинай с ними войны, ибо Я не дам тебе ничего от земли сынов Аммоновых во владение, потому что Я отдал ее во владение сынам Лотовым;
20 и она считалась землею Рефаимов; прежде жили на ней Рефаимы; Аммонитяне же называют их Замзумимами;
21 народ великий, многочисленный и высокий, как сыны Енаковы, и истребил их Господь пред лицем их, и изгнали они их и поселились на месте их, (Втор.2,19-21)
ибо только Ог, царь Васанский, оставался из Рефаимов. Вот, одр его, одр железный, и теперь в Равве, у сынов Аммоновых: длина его девять локтей, а ширина его четыре локтя, локтей мужеских. (Втор.3,11)
не осталось ни одного из Енакимов в земле сынов Израилевых, остались только в Газе, в Гефе и в Азоте. (Иис.11,22).
И выступил из стана Филистимского единоборец, по имени Голиаф, из Гефа; ростом он - шести локтей и пяди. (1цар.17,4).
И сказал священник: вот меч Голиафа Филистимлянина, которого ты поразил в долине дуба, завернутый в одежду, позади ефода; если хочешь, возьми его; другого кроме этого нет здесь. И сказал Давид: нет ему подобного, дай мне его.
10 И встал Давид, и убежал в тот же день от Саула, и пришел к Анхусу, царю Гефскому. (1-я Царств 9.10).
Тогда Иесвий, один из потомков Рефаимов, у которого копье было весом в триста сиклей меди и который опоясан был новым мечом, хотел поразить Давида.
17 Но ему помог Авесса, сын Саруин, и поразил Филистимлянина и умертвил его. Тогда люди Давидовы поклялись, говоря: не выйдешь ты больше с нами на войну, чтобы не угас светильник Израиля.
18 Потом была снова война с Филистимлянами в Гобе; тогда Совохай Хушатянин убил Сафута, одного из потомков Рефаимов.
19 Было и другое сражение в Гобе; тогда убил Елханан, сын Ягаре-Оргима Вифлеемского, Голиафа Гефянина, у которого древко копья было, как навой у ткачей.
20 Было еще сражение в Гефе; и был там один человек рослый, имевший по шести пальцев на руках и на ногах, всего двадцать четыре, также из потомков Рефаимов,
21 и он поносил Израильтян; но его убил Ионафан, сын Сафая, брата Давидова.
22 Эти четыре были из рода Рефаимов в Гефе, и они пали от руки Давида и слуг его. (2-я Царств 21,16-22).
он же убил Египтянина, человека ростом в пять локтей: в руке Египтянина было копье, как навой у ткачей, а он подошел к нему с палкою и, вырвав копье из руки Египтянина, убил его его же копьем: ( 1Пар.11,23).
После того началась война с Филистимлянами в Газере. Тогда Совохай Хушатянин поразил Сафа, одного из потомков Рефаимов. И они усмирились.
5 И опять была война с Филистимлянами. Тогда Елханам, сын Иаира, поразил Лахмия, брата Голиафова, Гефянина, у которого древко копья было, как навой у ткачей.
6 Было еще сражение в Гефе. Там был один рослый человек, у которого было по шести пальцев, всего двадцать четыре. И он также был из потомков Рефаимов.
7 Он поносил Израиля, но Ионафан, сын Шимы, брата Давидова, поразил его.
8 Это были родившиеся от Рефаимов в Гефе, и пали от руки Давида и от руки слуг его. (1Пар, 20,4-8).
И был день, когда пришли сыны Божии предстать пред Господа; между ними пришел и сатана. (Иов.1,6).
Был день, когда пришли сыны Божии предстать пред Господа; между ними пришел и сатана предстать пред Господа. (Иов,2,1).
А Я истребил перед лицем их Аморрея, которого высота была как высота кедра и который был крепок как дуб; Я истребил плод его вверху и корни его внизу. (Ам.2,9).
***
6:2 сыны Божий. Букв.: "сыны Всесильного". Принято считать, что это были либо потомки Сифа (согласно традиционному христианскому толкованию), либо ангелы (согласно раннему иудейскому толкованию и, возможно, 2 Пет. 2,4; Иуд. 6,7) или царственные наследники тирана Ламеха (согласно раввинскому толкованию II в. по Р.Х.). Все три толкования носят одинаково умозрительный характер. Первое из них более всего соответствует контексту, противопоставляющему обремененный проклятием род Каина благочестивому роду Сифа, однако оно не дает объяснения, почему слова "дочери человеческие" относятся к женщинам из Каинова рода. Второе истолкование известно с древних времен, но оно явно противоречит словам Иисуса о том, что ангелы не женятся и не выходят замуж (Мк. 12,25), и не объясняет, почему повествование сосредоточено только на смертных (ст. 3) и на их осуждении (ст. 5 7). Третье истолкование лучше всего объясняет фразу "какую кто избрал" (12,10 20; 20,1; 1 Цар. 11), однако ему недостает авторитета древних экзегетов.
6:4 исполины. Букв.: "нефилимы"; их также называют "сильными людьми", "героями". Эти исполины наполнили землю злодеяниями (ст. 11; Чис. 13,32). Древнееврейский корень этого слова означает "падать", что, вероятно, подразумевает их сущность.
__Женевская Библия__
2.1.2. ბუმბერაზების, გოლიათების, ღვთის შვილების შესახებ
დაბ.6,1.2.[4]; 14,5; 19,36.38 რიცხ.13,33 რჯ.2,19-21; 3,11 იესნ.11,22; 1მფ.17,4; 21,9.10; 2მფ.21,16-22; 1ნეშ.11,23; 20,4-8 იობ.1,6; 2,1 (იობის წიგნში ღვთის შვილები ანგელოზები არიან); ფს.151,7 (არაკანონიკური); ამ.2,9
ბიბლიის მუხლები
დაბადება 6
1. როდესაც ადამიანებმა გამრავლება იწყეს დედამიწაზე და ასულები შეეძინათ,
2. დაინახეს ღვთისშვილებმა, რომ მშვენიერნი იყვნენ ადამიანთა ასულები და მოჰყავდათ ცოლად, ვისაც ვინ მოეწონებოდა.
4. ბუმბერაზები იყვნენ იმ ხანებში ქვეყნად და მას მერეც, როცა ღვთისშვილები შედიოდნენ ადამიანის ასულებთან, რომელნიც უშობდნენ მათ. ძლიერები იყვნენ ისინი, ძველთაგანვე სახელოვანი ხალხი.
დაბადება 14
5. მეთოთხმეტე წელს მოვიდა ქედორლაღომერი თავისი თანამდგომი მეფეებითურთ და ამოწყვიტეს რეფაიმები აშთორეთ-კარნაიმში, ზუზიელები ჰამში, ემიელები შავე-კირიათაიმში.
დაბადება 19
36. დაორსულდა ლოტის ორი ასული მამისაგან.
38. უმცროსმაც შვა ძე და უწოდა სახელად ბენ-ყამი. იგი არის ყამონიანთა მამა დღევანდლამდე.
რიცხვნი 13
33. იქ ვნახეთ დევკაცები, ყანაკის ძენი, დევკაცთა შთამომავალნი. კალია გვეგონა ჩვენი თავი და ასეც ვჩანდითო მათ თვალში.
მეორე რჯული 2
19. და უახლოედები ყამონელთა ადგილებს. ნუ უმტრობთ მათ და ნუ წაეკიდებით, რადგან არ გაძლევ ყამონელთა ქვეყნის ადგილებს სამკვიდროდ, რადგან ლოტიანთათვის მაქვს მიცემული სამკვიდროდ.
20. ისიც რეფაიმთა ქვეყნად ითვლება, წინათ რეფაიმები ცხოვრობდნენ იქ. ამონელნი კი ზამ-ზუმიელებს უწოდებენ მათ.
21. დიდი, მრავალრიცხოვანი და ტანმაღალი ხალხი იყო ყანაკელებივით. გაწყვიტა ისინი უფალმა მათ წინაშე. აჰყარეს ისინი და მათ ადგილას დასახლდნენ.
მეორე რჯული 3
11. რადგან მხოლოდ ყოგი, ბაშანის მეფე, იყო დარჩენილი რეფაიმთა მოდგმიდან. აჰა, მისი საწოლი, რკინის საწოლი! აჰა, აქ არის ის ყამონიანთა რაბაში: მისი სიგრძე ათი წყრთაა, სიგანე - ოთხი წყრთა, მამაკაცის წყრთა.
იესო ნავეს ძე 11
22. გადაშენდნენ ყანაკები ისრაელიანთა ქვეყნიდან. მხოლოდ ღაზაში, გათში და აშდოდში დარჩნენ.
1მეფეთა 17
4. გამოვიდა ფილისტიმელთა ბანაკიდან მორკინალი კაცი, სახელად გოლიათი, გათელი. ექვსი წყრთა და ერთი მტკაველი იყო მისი სიმაღლე.
1მეფეთა 21
9. უთხრა დავითმა ახიმელექს: ხომ არ გაქვს სადმე შუბი ან მახვილი, რადგან არც მახვილი წამომიღია და არც სხვა რამ საჭურველი, ისე სასწრაფო იყო სამეფო საქმე.
10. უთხრა მღვდელმა: იმ ფილისტიმელი გოლიათის მახვილია აქ, მუხნარის ველზე რომ დაამარცხე; აგერ დევს, ეფოდის უკან, მოსასხამში გახვეული. თუ წაღება გინდა, წაიღე, რადგან მის გარდა სხვა არაფერი გვაქვს. თქვა დავითმა: არაფერია ამის მსგავსი. მომეცი.
2მეფეთა 21
16. იშბი-ბენობმა, რაფას ნაშიერთაგანმა, რომელსაც სამასშეკელიანი სპილენძის შუბი ჰქონდა და ახალი მახვილი ერტყა წელზე, დავითის მოკვლა განიზრახა.
17. მაგრამ მიეშველა მას აბიშაი ცერუიას ძე, დაჰკრა ფილისტიმელს და მოკლა იგი. მაშინ დააფიცეს დავითი მისმა ხალხმა და უთხრეს: აღარ გამოხვიდე ჩვენთან ერთად საბრძოლველად, რომ ისრაელის ლამპარი არ ჩააქრო.
18. ამის შემდეგ კვლავ მოხდა ბრძოლა ფილისტიმელებთან გობში. აქ სიბქა ხუშათელმა განგმირა საფი, რომელიც რაფას ნაშიერთაგანი იყო.
19. კიდევ მოხდა ბრძოლა გობში ფილისტიმელებთან; ელხანან იაყარე-ორეგიმის ძემ, ბეთლემელმა, განგმირა გეთელი გოლიათი, რომლის შუბის ტარი მქსოველთა ლილვისოდენა იყო.
20. კიდევ მოხდა ბრძოლა გეთში; იყო იქ უზარმაზარი კაცი, რომელსაც ხელებზე და ფეხებზე ექვს-ექვსი თითი ება - სულ ოცდაოთხი. ისიც რაფას ნაშიერი იყო.
21. დასცინოდა ისრაელს, მაგრამ განგმირა იგი იონათან შიმყის ძემ, დავითას ძმისწულმა.
22. ეს ოთხი ეყოლა რაფას გეთში; ყველა ესენი დავითსა და მისი ხალხის ხელით დაეცნენ.
1ნეშტთა 11
22. ბენაია იეჰოიადაყის ძე მაგარი ვაჟკაცი იყო, დიდ საქმეთა მქმნელი, კაბცეელიდან. მან დაამარცხა ორი მოაბელი ლომკაცი; ის ჩავიდა ორმოში და მოკლა ლომი თოვლიან დღეს.
1ნეშტთა 20
4. ამის შემდეგ იყო, რომ ფილისტიმელებთან ომი ატყდა გეზერში. მაშინ სიბქაი ხუშათელმა მოკლა სიფაი, რაფას ერთ-ერთი ვაჟი და დაზავდნენ.
5. კვლავ ატყდა ფილისტიმელებთან ომი. მაშინ ელხანან იაყირის ძემ დაამარცხა ლახმი, გოლიათის ძმა, რომლის შუბის ტარი მქსოველთა ლილვისოდენა იყო.
6. კვლავ ატყდა ომი გეთში. იყო უზარმაზარი კაცი, რომელსაც ხელ-ფეხზე ექვს-ექვსი თითი ება - სულ ოცდაოთხი. ისიც რაფას ნაშიერი იყო.
7. დასცინოდა ისრაელს, მაგრამ განგმირა იგი იონათან მიმყას ძემ - დავითის ძმისწულმა.
8. რაფას გათში ესენი შეეძინნენ და ყველანი დავითისა და მისი მორჩილთა ხელით დაეცნენ.
იობი 1
6. ერთ დღეს მივიდნენ ღვთისშვილები უფლის წინაშე წარსადგომად. სატანაც მივიდა მათ შორის.
იობი 2
1. ერთ დღეს მივიდნენ ღვთისშვილები უფლის წინშე წარსადგომად სატანაც მივიდა მათ შორის უფლის წინშე წარსადგომად.
ფსალმუნი 151 (არაკანონიკური)
7. მაგრამ მე ამოვართვი მას მახვილი, წავკვეთე თავი და სირცხვილს გადავარჩინე ისრაელიანნი.
ამოსი 2
9. გავანადგურებ ამორეველს მის წინაშე, კედარივით რომ ამაღლდა და მუხასავით გამაგრდა; გავანადგურებ მაღლა მის ნაყოფს და დაბლა მის ფესვებს.
__თემაზე წერდნენ__
***
ბუმბერაზები არ უნდა მოვიაზროთ მეტისმეტად დიდი არსებები. შეთის რჩეული მოდგმა განვითარებული იყო აღნაგობის მხრივ, მაღლები იყვნენ, ხოლო კაენის შთამომავლები, რომლებიც წყევლის ნიშანს ატარებდნენ, დაბლები.
__ ეფრემ ასური __
***
დაბ. 6,1-4-ის შესახებ ბევრი ღვთისმეტყველი გამოთქვამდა ვარაუდს, რომ ღვთის შვილები არიან შეთის შთამომავალი კაცები, ხოლო ადამიანთა ასულნი, უწმიდური კაენის შთამომავალნი. ეს აღრევა მოწმობდა საუკეთესო ადამიანების (შეთიანების) სულიერ დაცემას, რამაც ხელი შეუწყო კაცობრიობის გარყვნას მთლიანობაში. სხვა თვალთახდვით "ღვთის შვილებში" იგულისხმებოდნენ ანგელოზები (როგორც იობ.1,6-ში). რომელთაც შეიძინეს რა ადამიანური ხორცი, ქორწინდებოდნენ მიწიერ ქალებზე. მაგრამ ეს ეწინააღმდეგება იმას, რაც ნათქვამია მათეს 22,30-ში. ასეა თუ ისე, "ღვთის შვილები" წარმოგვიდგებიან, როგორც ძლიერი ჯგუფი ამაღლებული არსებებისა, რომლებიც ზრუნავენ თავიანთი მოდგმის გაგრძელებაზე და ირჩევენ ამ მიზნით ლამაზ ქალებს. შეიძლება აქ ლაპარაკია ძლიერ მმართველებზე, რომლებმაც აღიარეს თავიანთ თავზე დაცემული ანგელოზების ძალაუფლება, ნებას რთავდნენ მათ სხეულებში ჩასახლებულიყვნენ და მათ იარაღად ქცეულიყვნენ. ეზეკ. 28,11-19; და დან. 10,13-ში ჩვენ ვხედავთ, რომ დიდი მიწიერი მეფეების ზურგს უკან დგანან "უფსკრულის მთავრები", რომლებიც ასრულებენ საქმეებს მათი სახელითა და დემონური ძალით. დამახასიათებელია, რომ უგარიტულ ლიტერატურაში (ასევე სხვა ხალხების) მეფეები აღწერილი არიან როგორც ღმერთები და ნახევარღმერთები. არაა გასაკვირი, რომ წარმართები თაყვანს სცემდნენ მათ. ასე ერთ ლეგენდაში მოთხრობილია იმის შესახებ, თუ ერთ-ერთმა ღმერთმა ზეციური პანთეონისა - ელმა - როგორ შეაცდინა ორი მიწიერი ქალი. მათი კავშირიდან იშვნენ "სხრ" (განთიადი) და "სლმ" (რიჟრაჟი). ასე რომ წარმართთა წარმოდგენაში ღმერთები ევლინებოდნენ ქვეყნიერებას ადამიანთა და ღმერთთა კავშირის მეშვეობით. ნებისმიერი მითიური პერსონაჟი, რომელსაც აქვს ზეკაცის შემძლეობა, გიგანტური აღნაგობა, წარმოიდგინებოდა წარმართისგან "ღმერთის შვილად". დაბ. 6,1-4-ში არის პოლემიკური ელემენტი, რაც მიმართულია წარმართული რწმენისადმი, რომ ბუმბერაზები და ძლიერნი ძველთაგან აღინიშნებოდნენ როგორც გმირები.
__ ალენ პ. როსი __
***
დაბ.6:2 ღვთის შვილები. სიტყვასიტყვით.: "ძენი ყოვლადძლიერისა". ითვლება, რომ ესენი იყვნენ ან შეთის მემკვიდრეები (ტრადიციული ქრისტიანული განმარტებით), ან აგელოზები (ადრეული იუდეური განმარტებით და, შესაძლოა, 2პეტ.2,4; იუდ.1,6.7) ან ტირან ლამექის გამეფებული მემკვიდრენი (რაბინთა განმარტებით II ს. ქრ. შემდეგ). სამივე ეს განმარტება ატარებს გონებით ჭვრეტის ხასიათს. პირველი მათგანი უფრო მეტად ესადაგება კონტექსტს, წინააღმდეგ აყენებს წყევლით დამძიმებული კაენის მოდგმას შეთის კეთილშობილ მოდგმასთან, თუმცა ის არ იძლევა ახსნას, სიტყვები "ადამიანთა ასულები" რატომ უნდა განეკუთვნებოდნენ კაენის მოდგმას. მეორე განმარტება ცნობილია უძველესი დროიდან, მაგრამ ის აშკარად ეწინააღმდეგება იესოს სიტყვებს იმის შესახებ, რომ ანგელოზები არ ქორწინდებიან (მარ.12,25), არც იმას ხსნის, თხრობაში თუ რატომაა გამახვილებული ყურადღება მხოლოდ მოკვდავებზე (მუხ. 3) და მათ განკითხვაზე (მუხ. 5-7). მესამე განმარტება უფრო მეტად ხსნის ფრაზას "ვისაც ვინ მოეწონებოდა" (12,10 20; 20,1; 1მფ. 11), მაგრამ მას აკლია ძველი ეგზეგეტიკოსების ავტორიტეტი.
დაბ.6:4 ბუმბერაზები. სიტყვასიტყვით.: "ნეფთალიანები"; მათ ასევე უწოდებენ "ძლიერ ხალხს", "გმირებს". ისინი ავსებდნენ დედამიწას ბოროტმოქმედებით (მუხ. 11; რიცხ.13,32). ამ სიტყვის ძველებრაული ძირი აღნიშნავს "დაცემას", რაც, როგორც ჩანს, გულისხმობს მათ არსს.
__ ჟენევის ბიბლიის კომენტარი__