ა) სიამაყე - სხვებზე მაღლა დგომის გრძნობა მოდის:

- ეშმაკისგან 1ტიმ.3,6

- თავდაჯერებულობისგან დან.5,20-23

- გაფუჭებული გულიდან მარ.7,21.22

- ამქვეყნიურისგან 1ინ.2,16

- თვითკმაყოფილებისგან ლუკ.18,11.12

მიწიერი ხელისუფლებისგან ეზეკ.16,49.56

ბ) ვნება მისგან:

- სულს ასასტიკებს დან.5,20

- სულიერად ხრწნის ოს.7,9.10

- ხელს უშლის ნამდვილ პროგრესს იგ.26,12

- ხელს უშლის ღმერთთან მისვლაში ფს.9,25

- მიჰყავს თავის მოტყუებასთან იერ.49,16

- ხელს უწყობს ადამიანებს უარყონ ღვთის სიტყვა იერ.43,2

- ღუპავს იგ.16,18

გ) დამახასიათებელია:

- უპატიოსნოთათვის ფს.72,3.6

- ამა ქვეყნის ძლიერთათვის ფს16,[10] აბაკ.2,4.5

- ბოლო ჟამს მცხოვრებთათვის 2ტიმ.3,2

დ) უფლის მოშიშებას

- სძულს იგ. 8,13

- არ შეუძლია ეს.10,15

თემაზე წერდნენ

ვინც ღრმად იკვლევს თავის სულს, იგი ისე ხშირად იჭერს თავის თავს შეცდომებში, რომ უნებურად თავმდაბალი ხდება. უკვე აღარ ამაყობს საკუთარი განათლებით და თავის თავს სხვაზე მაღლა არ აყენებს. __ჰელვეციუსი__

პატივმოყვარეობის დაძლევა დიდი ღვაწლია. ამისთვის კარგი საშუალებაა ფარულად სიკეთის ქმნა და ხშირი ლოცვა, ხოლო ნიშანი იმისა, რომ ამ ვნებისგან განთავისუფლდივ - ავისმთქმელზე ურისხველობაა.

__წმ.მაქსიმ აღმსარებელი__

რისთვის განცხრები და ზვაობ, კაცო? რად განლაღებულხარ და ღრუბელზე მეტად მაღლობ? გულის ხმა-ჰყავ ბუნება შენი, რომ მიწა ხარ და ნაცარი და მცირე ხნის შემდეგ მტვრად იქცევი.

წმ.მაქსიმე აღმსარებელი

სძლიე სიამაყე შენი, მიაღწიე თვითგანდგომას.

ნეტარი ავგუსტინე

ის მანკი, რომლითაც პირველად იქნა ძლეული ადამიანი, სულ უკანასკნელად დაიძლევა ჩვენს მიერ, რადგან როცა ყველა ცოდვას ვსძლევთ, ის საშიშროება დაგვემუქრება, რომ საკუთარი კეთილდღეობისა და წარმატებულობის შეგნებისას, შესაძლოა ოდენ საკუთარი თავით და ჩვენი ძალებით ვიქადოდეთ და არა - უფლის ძლიერებით, რომელმაც მოგვმადლა წარმატება.

ნეტარი ავგუსტინე

თავმოყვარეობა თავისთავად არც კეთილია და არც ბოროტი. საქმე ის არის, ვინ რაში ხმარობს თავმოყვარეობას, რაზეა იგი მიმართული.

ვეისი

პატივმოყვარეობა სხვა არაარის რა, თუ არა უდროო ცდა, დიდი სახელი მოვიხვეჭოთ მანამ, ვიდრე მას დავიმსახურებდეთ.

ა. სმიტი

მე მგონია, ფერუმარილით გათხუპნულ ქალს უფლება არა აქვს იამაყოს, როცა სახის კანს პირფერულად შეუქებენ. პირიქით ამან უფრო უნდა მოაგონოს ის შთაბეჭდილება, რასაც მისი სახის ბუნებრივი ფერი მოახდენდა. არ არსებობს სულმოკლეობისა და თავქარიანობის უფრო ცხადი საბუთი, ვიდრე დაუმსახურებელი ქებით ყოყოჩობაა. სწორედ ამას ჰქვია პატივმოყვარეობა.

ა. სმიტი

პატივმოყვარეობისა და განწყობის შედეგად ადამიანები ხშირად მგზნებარედ ლაპარაკობენ და იშვიათად იჩენენ ყურადღებას სხვისი ნათქვამისადმი. გატაცებით იძლევიან პასუხს,, თუმცა არავინ უსმენს. მიჰყვებიან თავიანთ აზრებს და არად აგდებენ თანამოსაუბრის დასაბუთებას. არა თუ არ ცდილობენ მასთან ერთად დაადგინონ ჭეშმარიტება, არამედ არც გაეგებათ, რას ეძიებენ. ვინმეს რომ მოესმინა ამგვარი მუსაიფი და ჩაეწერა, წააწყდებოდა მრავალ საღ მოსაზრებას, რასაც ერთმანეთთან არავითარი კავშირი არა აქვს.

ლაბრუიერი

თქვენ ხედავთ ადამიანებს, თავის ოდნავი დაკვრით რომ გესალმებიან, მხრების ქნევით მიმოდიან და მკერდს დედაკაცივით ამობურცავენ ხოლმე. რაღაცას შეგეკითხებიან, ზედ არ შემოგხედავენ. როხროხით ლაპარაკობენ, რაიც მაუწყებელია იმისა, რომ საკუთარ თავს დამსწრეებზე მაღლა აყენებენ. გაჩერდებიან და ყველა გარს ეხვევა. პირველი სიტყვა მათ ეკუთვნით, საუბარი მწთ მიჰყავთ და ყოვლად ეასაცილოდ მანამდე იბრიქებიან და ყოყლოჩინობენ, სანამ ვინმე დიდებული არ მობრძანდება. მაშინ კი გაისუსებიან და უბრუნდებიან თავიანთ ბუნებრივ მდგომარეობას, რაც ნაკლებ ამაზრზენია.

ლაბრუიერი

პატივმოყვარეობა, აი ადამიანის ყველაზე მდაბალი თვისება და, იმავდროულად, მისი სიდიადის უტყუარი ნიშანი, რადგან თვით უზარმაზარი ადგილ-მამული, შესაშური ჯანმრთელობა, აურაცხელი ავლადიდება არ აკმაყოფილებს მას, თუკი მოყვასთა პატივისცემით არ არის გარემოსილი. ყველაზე მეტად ის აფასებს ადამიანის სულს და, რაგინდ საპატიო ადგილიც უნდა ჱჭიროს ცხოვრებაში, მაინც უკმაყოფილო იქნება, თუ ასეთივე ადგილი არ უჭირავს მოყვასის სულში. ესაა ყველაზე მშვენიერი ადგილი ამ ქვეყნად და ვერავინ ვერასოდეს ვერ აღმოფხვრის კაცის გულიდან მისკენ ლტოლვისა და მისი დაუფლების სურვილს.

თვით ისიც კი, ვისაც ყველაზე მეტად ეზიზღება ადამიანი და ცხოველთან აიგივებს მას, თავისდა უნებურად მისის სიყვარულისა და პატივისცემის მოხვეჭას ცდილობს. მას არ შეუძლია წინააღმდეგობა გაუწიოს თავის ყოვლისშემძლე ბუნებას, რომელიც უფრო დაბეჯითებით უმტკიცებს ადამიანის სიდიადეს, ვიდრე გონება - მის სიმდაბლეს და უბადრუკობას.

ბლეზ პასკალი

იმ ადამიანისთვის, ვისაც მხოლოდ საკუთარი თავი უყვარს, ყველაზე სასურველია საკუთარ თავთან მარტო დარჩენა.

ბლეზ პასკალი

თავმოყვარეობისა და, საერთოდ, ადამიანური „მე“-ს ნამდვილი არსი თავისი თავის სიყვარულია და მხოლოდ საკუთარი თავისთვის ზრუნვა. ესაა და ეს. მას არ ძალუძს ათასგვარი ნაკლისა და მანკიერებისგან განკურნოს თავისი სიყვარულის საგანი. „მე“-ს სურს იყოს დიადი, მაგრამ გრძნობს, რომ უბადრუკია, მას სურს იყოს ბედნიერი, მაგრამ ხედავს, რომ უბედურია; მას სურს იყოს სრულქმნილი, მაგრამ იცის, რომ არასრულქმნილებით სავსეა, მას სურს ყველა ადიდებდეს და თაყვანს სცემდეს, მაგრამ ხვდება, რომ მხოლოდ ზიზღსა და სიძულვილს იწვევს სხვებში. ეს წინააღმდეგობა გრძნობათაგან ყველაზე უსამართლო და ყველაზე ბრალეულ გრძნობას ბადებს ადამიანში. მძაფრ სიძულვილს სიმართლის მიმართ, სიმართლისა, რომელიც თვალს არ ხუჭავს და დაუნდობლად ამხილებს მის მანკიერებას. მას სურს მოსპოს სიმართლე, მაგრამ რაკი საკუთრივ სიმართლის მოსპობა არ შეუძლია, ცდილობს საკუთარ შეგნებაში მაინც ჩაკლას, ან სხვის სულში ჩაახშოს იგი, ანუ, სხვა სიტყვებით რომ ვთქვათ, ყოველნაირად ცდილობს დაუმალოს თავისი ნაკლი როგორც სხვას, ისე საკუთარ თავსაც და ვერ იტანს, როცა ვინმე ხედავს ამ ნაკლს, ან ცდილობს თვით მას დაანახოს იგი.

ბლეზ პასკალი

ჩვენ ისე პატივმოყვარენი ვართ, რომ გვსურს დედამიწის ზურგზე ყველა გვიცნობდეს და პატივს გვცემდეს, თვით ისინიც კი, ვინც ჩვენს შემდეგ მოვლენ ამ ქვეყნად; ჩვენ ისე უბადრუკნი ვართ, რომ ხუთი თუ ექვსი ნაცნობის პატივისცემა გვართობს და კიდეც გვაკმაყოფილებს.

ბლეზ პასკალი

სიამაყე ყოველგვარ ნაკლს აწონასწორებს. აი, უცნაური ურჩხული, აშკარა ცთომა. შეხედეთ უადგილოდ დარჩენილ კაცს: რა გაშმაგებით დაეძებს თავის ადგილს ამ ცხოვრებაში. ადგილს დაეძებს ყველა. ვნახოთ, ვინ იპოვის.

ბლეზ პასკალი

ძალიან ნუ აიწევი, მაღლა ცა არიო.

 ქართული ხალხური

ამაყები კისერს იტეხენო.

ქართული ხალხური

ფრთხილი უნდა იყო, რომ ქებით პატივმოყვარეობა არ გაიღვივო.

ლევ ტოლსტოი

მოერიდე ყოველგვარ ხარჯს, რომელსაც პატივმოყვარეობის გამო სწევ.

ლევ ტოლსტოი

თქვენ, მაღლა რომ სწევთ ამხელა ცხვირებს,

გვისმინეთ, ბრძენი ასე გვფრთხილებს:

მზეც არ დიდგულობს ცხოველი ცაში,

დიდსა და მცირეს უგზავნის სხივებს.

მირზა შაფი

არა მოგცა რა ლამაზის სიტყვებით ამაყობამა.

ვაჟა

ეგოიზმი ისეთი საზიზღარი ნაკლია, რასაც არავინ აპატიებს სხვას და ვერავინ აღმოაჩენს საკუთარ თავში.

უცნობი ავტორი

სიტყვა ჩამოუგდე ადამიანს მისი პიროვნების შესახებ და იგი მზად იქნება საათობით ისმინოს თქვენი ლაპარაკი.

ბენჯამინ დიზრაელი

მუდამ მაოცებდნენ ადამიანები, რომლებიც მოითხოვენ მათ პატივით მოეპყრან, როდესაც თავად სხვებს ამცირებენ.

მაჰათმა განდი

პატივმოყვარე კაცისთვის უცხოა სიბრძნე.

მაჰათმა განდი

სიამაყეს გზავნის მარტვილად.

იოსებ გრიშაშვილი

ქებამ შემარცხვინა მე, რამეთუ იდუმალ მისურვია.

რაბინდრანატ თაგორი

საყვედური იმან მკადროს, ვინც ჩემზე ღირსეულია, მაგრამ ვინაა ჩემზე ღირსეული? - კითხულობს სიამაყე.

შოთა ორველაშვილი