მეხსიერება — ინფორმაციის შენახვისა და აღდგენის უნარი. იგი მიეკუთვნება როგორც ბიოლოგიურ, ისე კოგნიტურ (შემეცნებით) პროცესებს. ადამიანის ნერვული სისტემა რეცეპტორების მეშვეობით იღებს ინფორმაციას და თავის ტვინის სხვადასხვა განყოფილების ნეირონების მეშვეობით ინახვას გარკვეული დროის განმავლობაში, ხოლო საჭიროების შემთხვევაში პოულობს შენახულ ინფორმაციას და იყენებს მოთხოვნის შესაბამისად.

---

მეხსიერების ფუნქცია არის გამოცდილების შეძენა, წარსულში აღქმულისა და განცდილის შენახვა, მომავალ ქცევაში მისი გათვალისწინება და ჩართვა.მეხსიერება სხვა ფსიქიკური პროცესებისგან გამოირჩევა თავისი სირთულითა და მოცულობით, ფორმებისა და მექანიზმების სიმრავლით, ფართო დიაპაზონით. მეხსიერება მოიცავს როგორც აწმყოს, ისე წარსულსა და მომავალს. ის, რისი დახსომებაც უნდა მოხდეს, ჯერ აწმყოში აღიქმება, შემდეგ ხდება აღქმულის შენახვა. აღქმული ინფორმაცია ფსიქიკაში ინახება ზოგჯერ უცვლელად, ზოგჯერ კი გარკვეულ ცვლილებებს განიცდის და ამდენად, წარსულს განეკუთვნება. რადგანაც წარსულში მიღებული ცოდნა მომავალში გამოყენებისთვის გვჭირდება, მეხსიერება არა მხოლოდ წარსულის შენახვას, არამედ მომავლში მისი გამოყენების შესაძლებლობასაც გულისხმობს.

---

ფაქტები მეხსიერების შესახებ

1.ნასწავლის სწრაფი დავიწყება ხდება სწავლის შემდეგ პირველ დღეებში,ხოლო შემდეგ დავიწყების ტემპი კლებულობს.

2.ადამინის ტვინი საშუალოდ ინფორმაციის 100 ტრილიონ ბიტს იტევს.

3.ფოტოგრაფილი მეხსიერება დიდების 0% და ბავშვების 8%-ს გააჩნიათ.

4.ყოველ მოდალობას:ყნოსვას,სმენას,მხედველობას საკუთარი(სენსორული) მეხსიერება აქვს.

5.ნასწავლი უკეთ დაგამახსოვრდებათ,თუ მას განმეორებით განამტკიცებთ ან რაიმე პრინციპის საფუძველზე დააჯგუფებთ.

6.ინფორმაციის გახსენება(აღდგენა) გაცილებით ადვილად ხდება იმ გარემოში,სადაც მისი დამახსოვრება მოხდა.

---

მეხსიერება ინდივიდუალურია

---

მეხსიერებაზე ბევრი რამ მოქმედებს. ვიღაც უკეთ იმახსოვრებს იმას, რასაც ხედავს, ხოგი კი იმას, რაც ესმის. ამ შემთხვევებში ამბობენ, რომ აქვთ ვიზუალური ან სმენითი მეხსიერება. უკეთ გვამახსოვრდება ის, რაც ჩვენს ინტერესს იწვევს. ემოციურ მდომარეობაში ხანდახან ისეთი რამ ამოგვიტივტივდეს გონებაში, რაც დიდი ხნის წინ დაგვავიწყდა. მეხსიერებისთვის აუცილებელია მოტივაცია. ადამიანი, რომელიც თვლის, რომ უცხო ენის შესწავლა არ შეუძლია, თუ მოხვდება უცხო ქვეყანაში გამოუვალ მდგომარეობაში, აუცილებლად და უპრობლემოდ ისწავლის ენას. ასევე ძალიან დიდი მნიშვნელობა აქვს ვარჯიშსაც.

---

გულმავიწყობა ცუდი მეხსიერების ნიშანი არაა

---

გულმავიწყობას და დაბნეულობას ხშირად ცუდ მეხსიერებას აბრალებენ. თუმცა ასეთი ადამიანები უბრალოდ გართულნი არიან საკუთარი ფიქრებით, ვერ ახერხებენ სხვა თემებზე ყურადღების სრულყოფილად კონცენტრირებას. ხშირად მეხსიერების დარღვევას მივყავართ უყურადღებობამდე, რომელიც გამოწვეულია მაგალითად გადაღლილობით, ან იმ სიტუაციით, რომელშიც იმყოფება ადამიანი. მეხსიერების დასუსტება აბრკოლებს ყნოსვას. ეს აიხსნება ტვინის “დამმახსოვრებელი” და ყნოსვითი ზონიების “მეზობლობით”. მეხსიერების მწვავე რეაქცია სუნზე დაპროგრამებულია: ყნოსვის როლი ძველი ადამიანის ცხოვრებაში ძალიან დიდი იყო.

---

ასაკთან ერთად მეხსიერება ყოველთვის არ უარესდება

---

ჩივილები მეხსიერების გაუარესებაზე მატულობს 40 წლის ასაკის შემდეგ. სინამდვილეში, ეს ასე სულაც არაა. უბრალოდ, აქტიური შესწავლის პერიოდის შემდეგ, იკლებს სწავლის შესაძლებლობა და მეხსიერება “დეტრენირების” სტადიაშია. ეს ხდება იმის გამო, რომ ტვინს და შესაბამისად – მეხსიერებას, აღარ აქვს სამუშაო და ის დუნდება. ახლა, ზოგიერთ ქვეყანაში (მაგ. გერმანიაში და აშშ-ში), პენსიაზე გასვლის შემდეგ ადამიანები აბარებენ უნივერსიტეტებში, უფრო ჰუმანიტარულ ფაკულტეტებზე. სრულყოფილად უწევენ კონკურენციას ახალგაზრდა სტუდენტებს და მათზე არანაკლებ აბარებენ გამოცდებს.

__თემაზე წერდნენ__

***

გონების ვარჯიში ადამიანზე ისეთივე სასიკეთო ზეგავლენას ახდენს, როგორსაც მზე ახდენს ბუნებაზე. ასეთი შრომა ფანტავს დაღვრემილობას, თანდათანობით ათბობს, ამსუბუქებს, ამაღლებს სულიერ ძალებს.

__ ვილჰელმ ბუში __

***

ადამიანს ტვინში 14 მილიარდი ნეირონი (ნერვული უჯრედი) აქვს, აქედან მხოლოდ 3 - 4% ფუნქციონირებს. ნეირონები ერთმანეთს სინაპსებით უკავშირდება. ნეირონული ჯაჭვები პასუხს აგებს მეხსიერებაზე. ამ ჯაჭვიდან ერთი ნეირონიც რომ ამოვარდეს, მისი მთლიანობა ირღვევა და მეხსიერება დაქვეითებას იწყებს. ჯაჭვის მთლიანობის აღდგენისთვის მასში ახალი ნეირონების ჩართვაა საჭირო. ეს კი მხოლოდ გონებრივი ვარჯიშითაა შესაძლებელი. თუ ადამიანი აქტიურად და შემოქმედებითად აზროვნებს, მისი ტვინი ისე სწრაფად არ დაბერდება და პირიქით - თუ ადამიანი აზარმაცებს ტვინს, არაფერზე ფიქრობს, ხშირად სვამს, მისი ტვინიც უსარგებლო და უმოქმედო ხდება. ამიტომ აუცილებელია, ტვინის ხვეულებმა იმუშაოს, რისთვისაც ადამიანმა გამუდმებით უნდა იფიქროს, ისწავლოს ახალი რამ, გაიხსენოს დავიწყებული.

__ ექიმი თამარ მამაცაშვილი __